Pripremite se za jesensku rezidbu voćaka
19.09.2016.
034 Portal/Agroklub.com
Pregleda: 23196
Rezidba voćaka
(FOTO: Agroklub.com)
Kasna jesen je vrijeme rezidbevoćnih stabala. Rezidba je postupak koji omogućava formiranje iodržavanje krune voćnih stabala, uspostavlja se odnos između vegetativnog rastai rodnosti, svaka grana dobiva svoj prostor, osigurava se dobra osunčanost svihgrana bez zasjenjivanja i dobra prozračnost krošnje.
Optimalnitrenutak kada treba obaviti orezivanje je poslije opadanja lista tokom jeseni. Drugi optimalni trenutakje u proljeće prije bubrenja pupoljaka i kretanja vegetacije. Pravilnoorezivanje voćnih stabala nije lako izvesti bez poznavanja razvojnih fazastabla, karakteristika voćne vrste, razlikovanja vegetativnih i rodnihprirasta, razlikovanja vegetativnih i generativnih (drvnih i cvjetnih - rodnih)pupoljaka, njihovog rasporeda i položaja na granama.
Poticanje rasta vegetativnih prirasta
Prednosti orezivanja tokom kasne jeseni su brojne: stabla su manje izložena stresu, prilikom rezidbe rezača ne ometaju listovii plodovi, nema insekata. Golo stablo, bez lišća, može rezaču pružiti potpuniuvid o stanju u kome se nalazi krošnja. Mogu se lakše identificirati sviproblemi koji su se javili tokom razvoja i napraviti plan rada kako ihriješiti.
Orezivanje vršiti po sunčanom, toplom danu, bezkiše, magle. Izbjegavati orezivanje pri temperaturama nižim od 5ºC. Ukolikoorezivanje vršimo pri niskim temperaturama zraka, dolazi do deformacije reznog mjesta i rana teže zarasta.
Prilikomorezivanja svakom stablu mora se pristupiti individualno, a rezidbom možemopotaknuti rast vegetativnih prirasta ili prirasta koji su nosioci rodnostiTreba razlikovati orezivanjemladih stabala radi formiranja uzgojnog oblika i orezivanje rodnih stabala saformiranom krunom na kojima možemo razlikovati orezivanje ljetorasta(jednogodišnjih prirasta) i višegodišnjih prirasta. Na ljetorastima možemovršiti: prorjeđivanje (uklanjanje suvišnih ljetorasta), prikraćivanje,rovašenje (postupak kojim se može usporiti ili intenzivirati reakcijapupoljka), potpuno odstranjivanje pupoljaka, formiranje i korekcija uglaotklona ljetorasta.
Pravilno orezivanje voćnih stabala nijelako izvesti bez poznavanja razvojnih faza stabla, karakteristika voćne vrste,razlikovanja vegetativnih i rodnih prirasta, razlikovanja vegetativnih igenerativnih (drvnih i cvjetni - rodnih) pupoljaka, njihovog rasporeda ipoložaja na granama.
Kod rezidbe višegodišnjih prirasta možemo vršiti: potpuno uklanjanje starihgrana, prikraćivanje starih grana i prevođenje na mlađe grane, na granama, nakojima je to izvedivo, moguće je vršiti korekciju ugla grananja, savijatigrane, prstenovati grane i zaparati koru kalemarskim nožem. Cilj svih ovihpostupaka je da se postigne veća rodnost i stablo bude u dobroj formi.
Odvelike važnosti je izbor alatakojim se vrši rezidba i redovna dezinfekcija alata tokom rezidbe. Po završetkurezidbe alat očistiti i prebrisati. Nabaviti potrebne količine voćarskog voska.
Trebaimati u vidu da jesenska rezidba ima i jednu manu. Naime, radi se o mogućnostida tokom zime dođe do izmrzavanjaljetorasta i grana. Ukoliko tokom zime dođe do izmrzavanja dijelaprirasta i pupoljaka bitnih za osiguravanje rasta i rodnosti, morat ćemo tokomproljetne rezidbe ukloniti sve što je izmrzlo. Zbog toga je u malim, amaterskim voćnjacima najbolje tokomkasne jeseni obaviti rezidbu slomljenih, osušenih ili na bilo koji načinoštećenih grana, grana koje u potpunosti uklanjamo, a sam završetak rezidbeostaviti za rano proljeće. U ovom terminu je obavezno obaviti sanitarnurezidbu, ukloniti grane za koje smatramo da su zaražene i mumificirane plodove.
Prijenego što se odlučimo da sami izvedemo rezidbu voćnih stabala trebamo se dobroupoznati sa: vegetativnim i rodnim grančicama različitih vrsta i njihovomrazmještaju unutar krošnje, kao i pupoljcima i njihovim rasporedom nagrančicama.
Ukolikopromatramo horizontalni raspored pupoljaka na prirastu tada vegetativnipupoljak zauzima središnje mjesto, dok su cvjetni pupoljci bočni. Ovakav tippupoljaka susreće se kod voćnih vrsta Prunus(šljiva, breskva, trešnja) i to su voćne vrste koje prvo cvjetaju, a poslijelistaju. Mješoviti pupoljci sunosioci i vegetativnog rasta i rodnosti tj. iz njih se razvija prirast koji jenosioc rodnosti. Razlikuju se dva tipa ovakvih pupoljaka: sa začecima cvijetovaformiranim na vrhu točke porasta i sa začecima cvijetova formiranim bočno.Voćne vrste sa ovakvim pupoljcima su: jabuka, kruška, dunja, orah, lijeska,mušmula, malina, kupina, kesten i druge voćne vrste.
Odlučite se za jedan uzgojni oblik<
Također,treba poznavati i priraste (grane) koji se formiraju u krošnji i što se od njih može očekivati kroz dvije, tri, petgodina. Kao i kod cvjetova, različite voćne vrste formiraju različite prirastekoji se odlikuju: različitom snagom rasta, da li rastu vrhom ili se vrhzavršava rodnim pupoljkom, formiranjem vegetativnih i cvjetnih pupoljaka dužcijelog prirasta, da li dolazi do ogoljavanja grana.
Većprilikom sadnje se trebamo odlučiti za jedanuzgojni oblik. Izbor uzgojnog oblika treba biti prilagođen: voćnojvrsti, našem cilju - da li se radi o vikend voćnjaku ili intenzivnom plantažnomzasadu, vremenu koje možemo posvetiti održavanju. Možda nam cilj nijeproizvodnja već ključnu ulogu ima estetika.Postoje brojni oblici: piramida, kotlasta krošnja, vreteno, kordunice,svijećnjaci, palmete. Iz ovih osnovnih oblika izvedeni su različiti oblici:uspravna i položena kordunica, vitko vreteno, solen, etažna piramida,poboljšana piramida, jednokraki svijećnjak, dvokraki svijećnjak, palmeta kosihgrana, palmeta ravnih grana i mnogi drugi.
izvor:www.agroklub.com
